Help! ik vermoed dat mijn meertalige leerling dyslexie heeft. Wat nu?

Yusuf is een negenjarige jongen uit groep 5. Hij woont 6 jaar in Nederland, maar thuis wordt alleen  Turks gesproken. Zijn ouders spreken redelijk goed Nederlands, maar Yusuf blijft moeite houden met lezen en spellen. Zijn leerresultaten zijn over het algemeen prima, maar zijn score op de Drie-Minuten-Toets (DMT) blijft aanzienlijk laag. De leerkracht van Yusuf is radeloos en krijgt steeds meer het vermoeden dat hij weleens dyslexie kan hebben, maar wat nu? Welke stappen moet school ondernemen om vast te kunnen stellen dat Yusuf dyslexie heeft?

Dyslexie of meertaligheid?

De leerkracht van Yusuf vindt het moeilijk om vast te stellen wat de oorzaak is van zijn spellingsproblemen. Ook de ouders van Yusuf maken zich zorgen en overwegen om hun zoon aan te melden voor logopedie. Dit lijkt op het eerste gezicht een goeie oplossing, maar wat als de oorzaak van dit probleem een veel diepliggendere oorzaak heeft? Wat als Yusuf nu echt dyslexie blijkt te hebben? Voor vele scholen en leerkrachten blijft dit moeilijk te achterhalen. Want is het immers wel mogelijk om een leerling met een meertalige achtergrond te laten onderzoeken op dyslexie?

Moedertaalonderzoek

Om antwoord te kunnen geven op deze, heeft Leestalent samen met logopediepraktijk De Taalreis een protocol omtrent meertaligheid en dyslexie ontwikkeld. Bij dit onderzoek wordt eerst, door naar de taalvaardigheden in het Nederlands te kijken, bepaald of het kind over voldoende taalvaardigheden in het Nederlands beschikt om door te gaan voor vergoed onderzoek naar dyslexie. Indien dit niet het geval blijkt, wordt er middels een moedertaalonderzoek bekeken of de taalproblemen alleen in het Nederlands of ook in de moedertaal voorkomen

Dit onderzoek is speciaal ontwikkeld om de taalvaardigheden van kinderen met een meertalige achtergrond te toetsen, zodat er accuraat en sneller kan worden vastgesteld of deze kinderen in aanmerking kunnen komen voor een dyslexieonderzoek.

De leerkracht van Yusuf is erg geïnteresseerd en wilt er gelijk werk van maken. Welke stappen moet een leerkracht ondernemen als hij een meertalige leerling wilt aanmelden voor het moedertaalonderzoek?

Stap 1:

De leerkracht van Yusuf wordt voor de aanmelding eerst doorverwezen naar Leestalent. Bij Leestalent wordt er allereerst gekeken of het kind doorverwezen dient te worden naar Taalreis, zodat er uitgebreid onderzoek kan worden gedaan naar de taalvaardigheden van Yusuf. Met behulp van de verschillende genormeerde logopedische testen worden allereerst de Nederlandse taalvaardigheden getoetst door één van de logopedistes van Taalreis. Het is namelijk belangrijk om uit te sluiten of Yusuf voldoende taalvaardig is in het Nederlands voor het onderzoek.

Stap 2:

Als Yusuf een kernscore heeft van 85 of hoger, dan kan worden geconcludeerd dat hij de Nederlandse taal voldoende beheerst. Daaruit blijkt dat Yusuf voldoende in staat is om bij hem een intelligentietest af te nemen en kan hij doorgestuurd worden naar Leestalent voor vergoede dyslexiezorg. Als de kernscore van Yusuf lager is dan 85 en er twijfels zijn over zijn taalvaardigheden, wordt er aanvullend een moedertaalonderzoek uitgevoerd.

Stap 3:

Met behulp van het moedertaalonderzoek wordt er gekeken of er lees- en taalproblemen alleen in het Nederlands of eventueel ook in de moedertaal voorkomen. Als Yusuf geen problemen heeft met de moedertaal, dan is er sprake van een taalachterstand. Blijkt dat Yusuf met beide talen moeite heeft, dan is er sprake van een vermoeden van een taalstoornis.

In dit geval wordt er middels multidisciplinair overleg tussen de hoofdbehandelaren van Taalreis en Leestalent bekeken wat mogelijk is: Kan deze leerling alsnog door? Of wordt er eerst logopedie geboden? Wordt de leerling doorverwezen om een taalstoornis vast te stellen? Dan kan Yusuf voor verdere behandeling doorgestuurd worden naar Taalreis.

Wil jij ook kijken of er bij een meertalig kind sprake is van dsylexie? Neem dan nu contact op met het Klantencontactcentrum van Leestalent via 078-7900055 of mail jouw vragen naar info@leestalent.nl


Heeft dit allochtone kind dyslexie? Hoe nu verder?

Je vermoedt dat er wel eens sprake zou kunnen zijn van dyslexie, maar twijfelt of de leerling wel in aanmerking komt voor vergoed onderzoek vanwege de meertalige achtergrond, maar wat nu? Welke stappen moet je ondernemen als je vermoedt dat een meertalig kind dyslexie heeft? Lees dan snel verder. 

Oorzaak

Het is al langer bekend dat allochtone kinderen veel minder vaak dyslexiezorg ontvangen dan autochtone kinderen. In 2015 noemde het CBS voor de leeftijdsgroep 7-12 jaar respectievelijk percentages van 2 (niet-westers allochtoon) en 9 (autochtoon). De voor de hand liggende verklaring voor dit verschil is dat allochtone kinderen die problemen hebben met lezen en spellen vaak niet worden doorverwezen voor onderzoek naar (ernstige enkelvoudige) dyslexie. Voor een leerkracht is het namelijk niet altijd duidelijk of de leerling de Nederlandse taal voldoende beheerst voor een onderzoek naar dyslexie. Het kan immers zijn dat het kind onvoldoende is blootgesteld aan de Nederlandse taal. Echter bestaat ook de kans dat het kind geen blootstellingsachterstand heeft, maar toch moeite blijft houden met lezen en spelling. Dan is er een aanname dat er mogelijk sprake van zou kunnen zijn van dyslexie. 

Het is altijd frustrerend om te zien als het kind zijn uiterste best doet, maar moeite blijft houden met lezen en spelling. Het is daarom van grote belang dat er goed wordt gekeken wat de oorzaak is van de lees- en/of spellingsproblemen bij meertalige kinderen, om de meest passende zorg te kunnen leveren, zodat zowel ouders als leerkrachten later niet voor grote verrassingen komen te staan die ze hadden kunnen voorkomen. 

Moedertaalonderzoek 

Leestalent voert in nauwe samenwerking met logopediepraktijk Taalreis moedertaalonderzoek uit. Helaas kan er niet bij enkel en ieder kind een moedertaalonderzoek worden aangeboden, maar zullen de taalvaardigheden in het Nederlands uitgebreid onderzocht worden en eventueel ter aanvulling een moedertaalonderzoek afnemen. Hierdoor kan accuraat en sneller dan gebruikelijk worden vastgesteld of deze kinderen in aanmerking komen voor dyslexieonderzoek. Ook is het mogelijk, als er sprake is van onvoldoende beheersing in het Nederlands, om te kijken of er problemen in zowel de moedertaal als het Nederlands voorkomen (vermoeden van een taalstoornis) of dat er alleen problemen voorkomen in het Nederlands (taalachterstand).

Twijfel jij of een kind in aanmerking komt voor vergoed onderzoek naar dyslexie in verband met de meertalige achtergrond van het kind? Lees dan hier welke stappen je moet ondernemen.