Na de behandeling
Het is belangrijk om met de hele school van tevoren al na te denken over een goed dyslexiebeleid en gebruik te maken van stimulerende, compenserende, remediërende en dispenserende maatregelen. De Protocollen Leesproblemen en Dyslexie (Masterplan, 2003 e.v.) geven hiervoor veel goede informatie.
Stimulerend is:
- De leerling aanmoedigen bij taken die hij / zij goed kan
- Uitleggen waar de leerling mee bezig is en waarom er extra geoefend wordt
- De vorderingen zichtbaar maken in bijvoorbeeld een grafiek
- Aansluiten bij de interesses van de leerling
- Zorgen voor een goede sfeer in de klas, waar leerlingen met leerproblemen geaccepteerd worden
- Het aantal leestaken doseren, want te veel kan juist tegenwerken
- Reële verwachtingen stellen
- Zien lezen doet lezen, dus veel voorlezen in de klas!
Compenserend is:
- Geven van meer leestijd
- Geven van meer tijd bij schriftelijke opdrachten
- Verminderen van het aantal opdrachten
- Laten voorbereiden van teksten
- Leren en mogen gebruiken van spellingcontrole
- Compenserende software (voorleesprogramma’s) laten gebruiken van begeleid naar zelfstandig leren
- Vergroten van het lettertype of de leesteksten
- Aanbrengen van een duidelijke structuur en bladspiegel
- Hulpmiddelen: leeslatje, afdekblaadje, leesvenster
- Werken met spellingkaarten, oplossingsschema’s, zoekstrategieën (bijv. woordcontrole, woordvoorspeller of (digitale) woordenboeken)
- Notities van een klasgenoot kopiëren en niet alles laten overschrijven van het bord
- Spellingfouten buiten de dictees niet aanrekenen
- Opdrachten mondeling laten toelichten
- Beperken van de hoeveelheid schrijfwerk
- Verder is het mogelijk om de leerling te laten werken met compenserende software zoals Sprint, Kurzweil of Daisyspelers. Meer informatie vindt u o.a. bij www.lexima.nl
Remediërend is:
- Visuele structuur van woorden beklemtonen
- Tempoverlaging door streepjes tussen woorden te zetten
- Tempoverhoging door zingend lezen
- Gebruiken van een stappenplan bij spelling
- Technische hulpmiddelen inzetten waarmee de leerling extra geholpen (en gestimuleerd) wordt bij het lezen
Dispenserend is:
- Het vrijstellen van bepaalde activiteiten, vakonderdelen, vakken of doelen.
- Het onderdeel van spelling wordt niet of anders genormeerd
- Woorddictee laten meedoen, zinnendictee laten overschrijven
- Vrijstelling van het schrijven van moeilijke onthoud woorden of dictees
- Technische hulpmiddelen inzetten bij toetsen waarbij de leerling gehinderd wordt door zijn of haar dyslexie, los van het doel van de toets. Bijvoorbeeld een werkstuk met ondersteuning van Kurzweil laten maken.
Deze dispensaties moeten wel vermeld worden in een gemotiveerd verslag bij de overgang naar het voortgezet onderwijs.